انواع پروتز دندان

دو نوع پروتز ثابت دندان و متحرک وجود دارد. پروتز ثابت شامل روکش و بریج است که در دهان متصل و سمان می‌شود. پروتزهای متحرک شامل دندان مصنوعی کامل و جزئی است. برخی از انواع مختلف پروتز دندانی عبارتند از:

روکش دندانی

روکش دندانی به معنی پوشش دندان با مواد دائمی (ثابت در دهان) است که قدرت و زیبایی دندان را بازمی‌گرداند. هنگامی که تنها کمی از ساختار دندان باقی مانده باشد و یا بخش اعظم دندان با مواد پر شده باشد، ساخت روکش دندانی لازم است. پر کردن دندان با حجم زیاد به ویژه در دندان‌های عقبی، مقاومت اندکی در برابر شدت نیروهای جویدن دارد و در نتیجه موجب فرسودگی سریع آنها می‌شود. این به نوبه‌ی خود باعث کاهش ارتفاع عمودی بایت شده و ممکن است منجر به مشکلات عملکردی و زیبایی در آینده شود.

درمان کانال ریشه‌ی دندان نیز از دلایل ساخت روکش دندانی است. دندانی که در آن درمان ریشه انجام شده است، ضعیف‌تر از یک دندان معمولی است و به‌راحتی می‌تواند دچار شکستگی شود. روکش دندانی از ساختار دندان باقی مانده و یکپارچگی دندان محافظت کرده و نیز احتمال شکستگی دندان را کاهش می‌دهد. اگر تنها ریشه‌ی دندان باقی مانده باشد، در شرایط خاصی می‌توان آن را نیز با استفاده از یک روکش دوباره بازسازی کرد. در این صورت، ابتدا باید پُست و کور ساخته شود. پست و کور در داخل ریشه‌ی دندان، سمان شده و روکش دندانی از آن محافظت می‌کند. روکش با کیفیت بالا می‌تواند حتی برای چندین دهه در دهان باقی بماند. این روکش‌ها با پرداخت نهایی دقیق، تکنیک قالب‌گیری بسیار عالی و استفاده از آلیاژهای فلزات گرانبها و یا زیرکونیوم ساخته می‌شوند.

گزینه‌های دیگر شامل : الف) جبران موقت دندان با مواد پرکننده و یا ب) فقط حفظ دندان برای انجام پروتز در آینده.

بریج دندان

بریج یا پل سازه‌ای است که جایگزین دندان از دست رفته شده و بر روی دندان‌های مجاور تثبیت می‌شود. گذاشتن بریج هنگامی لازم است که دندان‌های اطراف فضای خالی از بین رفته‌اند و نیاز به روکش دارند. اگر دندان‌های مجاور سالم هستند و یا نقص کوچکی دارند، بهتر است دندان (و یا دندان‌های) از دست رفته با پروتز (یا پروتزها) جایگزین گردد.

گزینه‌ی دیگر برای جبران دندان از دست رفته، استفاده از دندان مصنوعی متحرک است. گاهی اوقات، دندان از دست رفته نیازی به جایگزینی ندارد.

دندان مصنوعی متحرک

دندان مصنوعی متحرک دارای یک فریم فلزی است که به آن استحکام و ابعاد کوچک‌تری داده و راحتی آن را افزایش می‌دهد. بیرون آوردن این پروتز از دهان در هنگام شب ضروروی نیست. این پروتز، جایگزین دندانهای از دست رفته می‌شود و زمانی ساخته می‌شود که کاشت دندان و یا گذاشتن بریج دندان، امکان‌پذیر نباشد.

دندان مصنوعی جزئی یک پروتز متحرک است. این بخش مصنوعی بر روی دندان می‌تواند به عنوان مثال، یک پلیت از جنس پلاستیک آکریلیک و یا فلز باشد که دندان مصنوعی بر روی آن ثابت می‌شود. زمانی که بخش مصنوعی دندان در داخل دهان نصب شود، فضای خالی دندان‌های غایب، توسط دندان‌های‌ مصنوعی جبران می‌شود.

دندان مصنوعی کامل پروتزی است که از رزین آکریلیک ساخته شده است. این نوع پروتز زمانی ساخته می‌شود که تمام دندان‌ها و یا بسیاری از آنها از دست رفته‌اند. دندان مصنوعی همچنین ممکن است به عنوان یک دندان موقت استفاده شود.

اگر تمام دندان‌ها از دست رفته باشند، یک‌سری کامل دندان مصنوعی استفاده می‌شود. دندان مصنوعی کامل یک دستگاه متحرک است که جایگزین تمام دندان‌ها می‌شود. دندان مصنوعی کامل همچنین می‌تواند با استفاده از کاشت چند دندان، در دهان تثبیت شود. در این موارد، فرد می‌تواند آن را برای تمیز کردن از دهان خود خارج کند.

پروتزهای ترکیبی

این روش به معنی ترکیب چند نوع مختلف از پروتز است. به عنوان مثال، برخی از دندان‌ها ممکن است با روکش یا بریج ترمیم شوند، برخی از دیگر توسط بخش مصنوعی و متحرکی که با استفاده از گیره‌های خاصی ثابت می‌شوند، جایگزین شوند. استفاده از چنین پروتزی کاملاً راحت است. پروتزهای ترکیبی زمانی انجام می‌شود که جبران همه‌ی دندان‌های از دست رفته با پروتز ثابت، غیر ممکن است.

اوردنچر چیست؟

یکی از درمان های زیبایی در دندانپزشکی اوردنچر می باشد. این روش برای افرادی مناسب است که کاملا بدون دندان هستند یا همه دندان های آنها در حال پوسیدگی است.

بسیاری از سالمندان و افرادی که به دلایل مختلف دندان های خود را از دست داده اند از پروتز های متحرک یا دندان مصنوعی استفاده می کنند. دندان های مصنوعی امروزه مورد پسند بسیاری از افراد نیست . صحبت کردن و یا خوردن غذا با استفاده از پروتز های متحرک یا دندان های مصنوعی کمی دشوار است. اوردنچر روشی است که این دسته از مشکلات را بر طرف نموده است.

دندان مصنوعی و اوردنچر

معمول‌ترین روشی که برای گذاشتن دندان برای یک فرد بی‌دندان به کار می‌رود دست‌دندان‌کامل است.
این دست‌دندان‌ها خدمت زیادی به این افراد می‌کند وآن‌ها را قادر می‌سازد که غذاهای معمول را بخورند وصحبت نمایند و در‌عین‌حال زیبائی را به آن‌ها برمی‌گرداند.
باوجود همه این مزایا، بیمارانی که از این نوع دندان‌های مصنوعی استفاده می‌کنند به‌تدریج دچار سایش بافت لثه‌ای می‌شوند.
در‌حقیقت دندان مصنوعی تکیه‌گاه خود را از دست می‌دهد و دیگر به اندازه روز اول در دهان محکم نیست.
این بدین‌معنی است که دندان مصنوعی درهنگام غذا خوردن در دهان حرکت می‌کند،راحتی و آسایش را از شخص می‌گیرد.
دربرخی‌موارد ممکن است این‌گونه دندان‌ها درهنگام صحبت کردن از دهان بیرون بیفتد واعتمادبه‌نفس شخص را تحت‌تأثیر شدید قرار میدهد.

کاربرد اوردنچر چیست ؟

• مواقعی که استخوان فک بیمار دچار تحلیل شود و دست دندان مصنوعی گیر لازم را نداشته باشد یا در مواقعی که در هنگام مکالمه یا خوردن غذا دچار مشکل می شوید. (دقت داشته باشید که تحلیل استخوان آن قدر نباشد که برای جایگیری ایمپلنت مناسب نباشد).

• برای فک پایین: از آنجا که فک پایین در اغلب بیماران لق است و سبب ایجاد مزاحمت می شود، برای فک بالا این موارد کمتر پیش می آید. در حالت کلی این روش درمان برای هر دو فک قابل انجام است.

• در مواقع بی دندانی کامل و زمانی که استخوان تحلیل می رود و یا بافت نرم و لثه دچار تغییرات زیادی میشود استفاده از دندان مصنوعی که با پایه ایمپلنت سفت شده و پوشش بیشتری ایجاد کند زیبایی بیشتری نسبت به پروتز ثابت خواهد داشت.

• بیمارانی که دندان های یک یا دو فک را از دست داده اند و به دلیل مشکلات مالی قادر به انجام تعداد بالایی از ایمپلنت برای انجام پروتز ثابت نیستند با اوردنچر می توانند با تعداد کمتری ایمپنت، یک دست دندان کامل و مناسب داشته باشند.

در اوردنچر چند ایمپلنت در فک بیمار جایگذاری می شود. بدین ترتیب پروتز متحرک روی ایمپلنت ها قرار می گیرد که باعث می شود شل بودن یا سفت بودن و دیگر مشکلات پروتز متحرک بر طرف گردد. وقتی دنچر کامل به اوردنچر متکی بر ایمپلنت تبدیل می شود ، جویدن با استفاده از آن آسانتر می گردد.

در اوردنچر (پروتز متحرک با ایمپلنت ) که با استفاده از ایمپلنت انجام می شود تعداد ایمپلنت های به کار رفته بسیار کم می باشد و حداکثر ۶ ایمپلنت بر فک قرار می دهند. اما در پروتز ثابت با ایمپلنت برای هر دندان یک ایمپلنت قرار می گیرد که هزینه زیادی را در بر خواهد گرفت . ایمپلنت های اوردنچر با جراحی در استخوان فک قرار می گیرند.

اوردنچر میله ای با نظر و تشخیص دندانپزشک انجام می گیرد.

مزایای اوردنچر

امکان خارج کردن پروتز از دهان در شب تا فک و مفاصل و استخوان‌های درگیر فشار کمتری را تحمل کنند.
کنترل بهداشت دهان با امکان خارج کردن پروتز آسان تر انجام خواهد شد.
اوردنچر نسبت‌به دست‌دندان متحرک تجمع کمتر غذا در زیر و اطراف پروتز را به همراه دارد.
بعضی قسمت‌های فک که استخوان کافی ندارند را در اوردنچر می‌توان از طرح موردنظر برای درمان خارج کرد تا به‌انجام پیوند استخوان نیاز نباشد.
ایمپلنت کاشته‌شده در فک باعث حفظ استخوان و جلوگیری از تحلیل آن می‌شود و همچنین باعث می‌شود که لثه فشار کمتری را تحمل کند.