پروتز کامل دندان
پروتز کامل نوعی دندان جایگزین برای دندان هایی که از بین رفته‌اند محسوب می‌شود. پروتزهای جزئی برای مواردی استفاده می‌شوند که تعداد دندان های از دست رفته کم باشد و پروتزهای کامل در مواردی که کل دندان‌ها از بین رفته باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرند. پروتزهای کامل از بهترین مواد اکریلیک (پلاستیک) ساخته می‌شوند و همچنین پروتزهای جزئی هم می‌توانند از این نوع مواد ساخته شوند. متناوبا آنها می‌توانند شامل نوعی دندان‌های اکریلیکی و بر پایه فلزی روشن باشند. این نوع دندان‌های مصنوعی از امنیت بیشتری برخوردارند و زیاد بزرگ نیستند اما بسیار گران قیمت هستند.
استفاده از پروتز کامل دندان
پروتز جدید برای چند هفته ممکن است ناراحت به نظر آید تا اینکه به آن عادت کنید. حتی قبل از اینکه عضلات گونه و زبان یاد بگیرند تا آن را در جای خود نگهدارند. ممکن است احساس کنید پروتز لق است. ممکن است دهان کمی دچار التهاب یا زخم شود یا به‌طور موقت کمی افزایش جریان بزاق را حس کنید. به‌تدریج که دهان به پروتز عادت می‌کند، این مشکلات کاهش می‌یابد. معمولا بعد از تحویل پروتز یک یا چند جلسه پیگیری لازم است اگر مشکلی به‌ویژه التهاب و زخم ادامه یافت، حتما با دندانپزشک خود مشورت کنید.
نحوه مراقبت از پروتز کامل
پروتزها معمولا بسیار ظریف هستند و اگر حتی از چند سانتی متری بیفتند ممکن است، بشکنند. بنابراین هنگام تمیز کردن آنها روبه‌روی یک سینک پر از آب بایستید. وقتی از آن استفاده نمی‌کنید، پروتزها را دور از دید و دسترس کودکان نگهداری کنید.
مثل دندان‌های طبیعی، پروتزها هم باید روزانه مسواک زده شوند تا پروتز تمیز و عاری از مواد غذایی و پلاک و رنگدانه ها باقی بماند و دهان نیز سلامت باشد. بهتر است از مسواک‌های مخصوص پروتز یا یک مسواک با موهای نرم استفاده شود. مسواک‌های با موهای سخت به پروتز آسیب می‌رسانند.
بعضی افراد از صابون دستشویی یا مایع ظرفشویی ملایم برای تمیز کردن پروتزها استفاده می‌کنند که هر دو مطلوب است ولی از کاربرد سایر پودرهای شوینده با قدرت سایندگی بالا خودداری کنید. از کاربرد مواد سفیدکننده قوی هم پرهیز کنید، زیرا ممکن است نواحی صورتی‌رنگ پروتز را سفید کند. ممکن است دندانپزشک شما یک تمیزکننده پروتز را به شما توصیه کند. هفته‌ای یک‌بار پروتزها را در محلول یک قاشق چای خوری ماده تمیزکننده مثل وایتکس در یک لیوان آب 8-6 ساعت قرار داده و سپس با آب سرد بشویید.
وقتی از پروتزها استفاده نمی‌شود باید در آب یا محلول نگهداری ویژه پروتز در یک ظرف دربسته قرار داده شوند، زیرا خشک شدن به شکل آن ها آسیب می‌رساند. هرگز پروتزها را در آب داغ قرار ندهید، زیرا باعث تاب برداشتن پروتز می‌شود. تمیزکننده‌های اولتراسونیک نیز برای مراقبت از پروتز به‌کار می‌روند، گرچه استفاده از آن، جایگزین مسواک زدن روزانه نمی‌شود، هر روز صبح قبل از قرار دادن پروتز، لثه‌ها، زبان و کام را با یک مسواک نرم مسواک بزنید تا هم تمیز شوند و هم جریان خون در دهان تحریک شود. استفاده از دهانشویه آب و نمک ولرم (یک قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب ولرم) هم بسیار کمک‌کننده است. استفاده از یک رژیم غذایی معتدل و صحیح برای تامین سلامت مهم است.
تعمیرات جزئی پروتز
شما با سعی در تطابق یا تعمیر پروتز جدا به پروتز و سلامت خودتان آسیب می‌رسانید. پروتزی که به درستی تطابق نیافته باشد، باعث التهاب و زخم می‌شود. اگر پروتز شکست یا ترک خورد یا یکی از دندان‌ها لق شد، به دندانپزشک خود مراجعه کنید. او اغلب در همان جلسه، تنظیم لازم را انجام خواهد داد. فردی که به‌درستی آموزش ندیده است، قادر به بازسازی پروتز نیست، آسیب بیشتری به پروتز رسانده و باعث بروز مشکلاتی در دهان می‌شود. چسب‌هایی که در بازار فروخته می‌شوند، مواد شیمیایی مضری دارند که نباید روی پروتز مصرف شوند.
پروتز نیاز به جایگزین دارد؟
در طول زمان باتوجه به سایش طبیعی، پروتز نیاز به ترمیم یا تعویض خواهد داشت که برای این کار دندانپزشک از همین پروتز فعلی استفاده خواهد کرد. وضعیت دهان نیز با افزایش سن به‌طور طبیعی تغییر می‌کند و باعث لقی پروتز خواهد شد. استخوان و لثه‌ها تحلیل رفته و روابط فکی تغییر خواهد کرد. پروتز لق سبب بروز زخم و عفونت شده، جویدن با آن مشکل است و نمای صورت را تغییر خواهد داد. پس مهم است که به‌موقع نسبت به تعویض پروتز اقدام شود. ملاقات‌های مرتب با دندانپزشک برای تامین سلامت دهان و کنترل وضعیت پروتز ضروری است.
پروتز پارسیل دندانی چیست
این پروتز شامل چندین دندان جایگزین متصل به یک پایه پلاستیک به رنگ لثه است که توسط یک اسکلت فلزی به‌هم متصل شده‌اند. پروتز پارسیل با گیره‌های فلزی یا وسایلی که به آنها اتصالات دقیق اطلاق می‌شود، به دندان‌های طبیعی شما متصل می‌شود. این اتصالات دقیق تقریبا دیده نمی‌شوند و معمولا از گیره‌های فلزی زیباتر هستند. ممکن است برای تطابق بهتر یک پروتز پارسیل با دندان‌های طبیعی، لازم باشد که آنها روکش شوند. به‌ویژه وقتی از اتصالات دقیق استفاده می‌شود.
اوردنچر چیست و با دست دندان کامل چه فرقی دارد
اوردنچر (Overdenture) همان‌طور که از نامش پیداست، نوعی دست دندان است که در دهان روی تعدادی پایه قرار می‌گیرد. این پایه‌ها می‌توانند دندان‌های بیمار باشند که عصب‌کشی شده و کوتاه می‌شوند تا در زیر دست دندان قرار بگیرند یا این پایه‌ها می‌توانند ایمپلنت‌هایی باشند که در فک بیمار قرار داده شده‌اند.
قرار داشتن این پایه‌ها باعث می‌شود که دست دندان ثبات و کارایی بسیار بهتری پیدا کند. اوردنچر توسط بیمار قابل برداشتن و تمیز کردن است در حالی که پروتزهای ثابت این خصوصیت را ندارند. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که کارایی اوردنچر اگرچه بسیار بهتر از دست دندان معمولی است، اما در مقایسه با پروتزهای ثابت قدرت کمتری دارد. اما در عوض تعداد ایمپلنت‌ها و در نتیجه هزینه کمتری برای این درمان لازم است.